Kαι χωρίς τον Μπιν Λάντεν η Αλ Κάιντα «ζει»

Τρία χρόνια μετά την εκτέλεση του Μπιν Λάντεν, το διοικητικό κέντρο της Αλ Κάιντα έχει αποδυναμωθεί. Ωστόσο, η οργάνωση παραμένει ενεργή και συνεργάζεται με τοπικές εξτρεμιστικές ομάδες, τονίζουν ειδικοί.

Η είδηση της εκτέλεσης του Οσάμα Μπιν Λάντεν από ειδικές μονάδες του αμερικανικού στρατού στις 2 Μαΐου του 2011 στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν έγινε δεκτή με ανακούφιση σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου. Ο πρώην ηγέτης της Αλ Κάιντα βρισκόταν στην κορυφή της αμερικανικής λίστας των καταζητούμενων τρομοκρατών. Η εκτέλεσή του παρουσιάστηκε ως τέλος εποχής, με την Ουάσιγκτον να κάνει λόγο για νίκη επί της Αλ Κάιντα, η οποία ευθύνεται για σειρά αιματηρών επιθέσεων με αποκορύφωμα το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους στις 11 Σεπτεμβρίου 2001.
Η Σιμπάλ Χαν ειδική ερευνήτρια του Woodrow Wilson Center στην Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η αποδυνάμωση της Αλ Κάιντα είχε ξεκινήσει ήδη πολύ πριν από την εκτέλεση του Μπιν Λάντεν. Η ίδια υπενθυμίζει ότι η τρομοκρατική οργάνωση εκμεταλλεύεται τοπικές διενέξεις και επισημαίνει στην DW: «Νομίζω ότι η ένταση του αφγανικού ζητήματος βρίσκεται σε φάση υποχώρησης. Αφότου ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα ανακοίνωσε την αποχώρηση των διεθνών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν το 2014 το ενδιαφέρον της Αλ Κάιντα για την περιοχή μειώθηκε».
Ισχυρότερη παρουσία της Αλ Κάιντα στη Μέση Ανατολή

 
Η είδηση της εκτέλεσης του Οσάμα Μπιν Λάντεν έγινε δεκτή με ανακούφιση σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου

Η Σιμπάλ Χαν προειδοποιεί ωστόσο ότι θα ήταν ανόητο να θεωρήσει κανείς ότι η Αλ Κάιντα δεν έχει πλέον παρουσία στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, διευκρινίζοντας ότι έχει επικεντρωθεί στη συνεργασία με τοπικές εξτρεμιστικές οργανώσεις, ενώ μετά την εκτέλεση του επικεφαλής της, η διαδικασία μετακίνησης της Αλ Κάιντα προς τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, που βρισκόταν ήδη σε εξέλιξη, επιταχύνθηκε.
O Γκάφαρ Χουσέιν, ειδικός σε ζητήματα αντιτρομοκρατίας με έδρα στο Λονδίνο, εκτιμά ότι η εκτέλεση του Μπιν Λάντεν δεν επέφερε παρά μόνο την αποδυνάμωση του διοικητικού πυρήνα της Αλ Κάιντα. Όπως εξηγεί στην DW: «Αν μπορούμε να διακρίνουμε την Αλ Κάιντα από τη μία σε κέντρο διοίκησης και από την άλλη σε παγκόσμιο φαινόμενο, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι το διοικητήριο έχει αποδυναμωθεί σημαντικά. Αλλά αν κοιτάξουμε στον κόσμο, αν δούμε τι συμβαίνει στη Νιγηρία, στη Σομαλία, στη Συρία , το Ιράκ, την Αίγυπτο και το Πακιστάν, η Αλ Κάιντα ως παγκόσμιο κίνημα σίγουρα δεν έχει αποδυναμωθεί. Και θα μπορούσε να πει κανείς ότι στην περίπτωση της Συρίας και στη Μέση Ανατολή γίνεται ισχυρότερη».
Ορισμένοι δυτικοί αξιωματούχοι πιθανολογούν ότι ο διάδοχος του Οσάμα Μπιν Λάντεν, Αϊμάν αλ Ζαουάχρι βρίσκεται στο Πακιστάν και ότι θα μπορούσε να καταστήσει τη νότια Ασία σημαντικό κέντρο της τρομοκρατικής οργάνωσης μελλοντικά. Πάντως οι αναλυτές σε θέματα ασφαλείας αμφιβάλλουν ότι ο αλ Ζαουάχρι μπορεί να συμβάλει στην επιστροφή της Αλ Κάιντα στην παλιά της αίγλη λόγω του προχωρημένου της ηλικίας του.

Πηγή: Shamil Shams / Άρης Καλτιριμτζής στο DW