Χρειάζεται ένα άλλο «σχέδιο»

 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Η κυβέρνηση, μόλις τελείωσε το καλοκαίρι, υπό το βάρος του ΕΝΦΙΑ, επιχείρησε μια πολιτική ανακουφιστικών μέτρων (κυρίως διορθωτικές κινήσεις και διευκολύνσεις πληρωμών), ενταγμένων σ' ένα πλαίσιο εξόδου από την κρίση με την προαναγγελία του τέλους των μνημονιακών δεσμεύσεων και της σκληρής εποπτείας, με «κεντρικό μοχλό» τον δανεισμό από τις αγορές.

Σήμερα, δύο μήνες περίπου μετά, απεδείχθησαν η προχειρότητα και τα λάθη του σχεδίου. Ο τρόπος που επιχειρήθηκαν οι διευκολύνσεις (ΕΝΦΙΑ) στράφηκε πολιτικά εις βάρος της κυβέρνησης. Υποτιμήθηκαν οι δυσκολίες της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, στο όνομα μιας «πολιτικής διευθέτησης» που δεν επιβεβαιώνεται, ενώ ο σχεδιασμός της «επόμενης ημέρας» αναθεωρήθηκε εσπευσμένα, μετά τη σύσσωμη αντίδραση των αγορών και των δανειστών. Ετσι σπαταλήθηκε χρόνος, ξοδεύτηκε «πολιτικό κεφάλαιο» και επανήλθε η δυσπιστία για το πολιτικό σύστημα της χώρας στο σύνολό του.
Από την άλλη μεριά, οι εταίροι-δανειστές μας επιδεικνύουν μια αδιανόητα μαξιμαλιστική και δογματική επιμονή σε μια αδιέξοδη οικονομική «συνταγή» αλλαγών σκληρής νεοφιλελεύθερης έμπνευσης, πολλές από τις οποίες μάλιστα είναι ήσσονος σημασίας, ενώ οι «σοβαρές», στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία, δεν μπορούν να προωθηθούν...
Δυστυχώς, ύστερα από πέντε χρόνια σκληρών δημοσιονομικών πολιτικών -ανεξαρτήτως της ορθότητας ή μη του περιεχομένου τους- δεν έχει συγκροτηθεί ένας «συνολικός μετασχηματισμός» της χώρας, οικονομικός, παραγωγικός, διοικητικός κλπ., ικανός να εγγυηθεί την έξοδό της από την κρίση. Ετσι, παρότι στο τέλος του 2014 κλείνει μια «πρώτη φάση» αντιμετώπισης του ελληνικού προβλήματος, όλα ακόμα παραμένουν ανοιχτά. Από το να... ξανακυλήσουμε στην προτέρα κατάσταση ή να πάμε σε ακόμα χειρότερες καταστάσεις, μέχρι να προχωρήσουμε σε μια συντεταγμένη ανάκαμψη...
Το εντυπωσιακό είναι ότι, παρά τα «πρωτογενή πλεονάσματα» και τις προβλέψεις ανάπτυξης, ούτε οι δανειστές, ούτε οι αγορές δείχνουν μια εμπιστοσύνη αντίστοιχη με τα «επιτεύγματα» που εμφανίζει η κυβέρνηση, παρότι τα αναγνωρίζουν δημοσίως και απαιτούν στην ουσία συνέχιση της ίδιας σκληρής περιοριστικής πολιτικής, που «στραγγαλίζει» την ανάπτυξη και δεν αντιμετωπίζει την ανεργία.
Το ερώτημα για την κυβέρνηση είναι εάν θα πάρει το ρίσκο να «σηκώσει το βάρος» μιας συμφωνίας πιο δύσκολης απ' ό,τι μπορεί να «πάρει στις πλάτες της» ή θα προτιμήσει, εν όψει της συγκυρίας, να τη μεταθέσει χρονικά, κάτι που φαίνεται ότι δεν «χαλάει» τους δανειστές μας. Ισως μάλιστα να προτιμούν ένα πιο ξεκαθαρισμένο πολιτικό έδαφος...
Εν πάση περιπτώσει, η ουσιαστική αιτία της «πολιτικής αστάθειας» είναι η μεγάλη ανεργία και οι δυσκολίες να μπει η οικονομία μας σε τροχιά ανάπτυξης. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται η έλευση «οργανωμένων» επενδυτικών πόρων, νέο ορθολογικοποιημένο δημοσιονομικό και διοικητικό πλαίσιο και η συγκρότηση πραγματικής πεποίθησης των αγορών ότι η Ελλάδα μπορεί να εξυπηρετεί το χρέος μόνη της.
Δυστυχώς, το υλοποιούμενο «πρόγραμμα» δεν ανταποκρίνεται σ' αυτές τις ανάγκες, καθώς «στραγγίζει» με την υπερφορολόγηση και τις δημοσιονομικές ακρότητες την οικονομία, για να δημιουργήσει ένα «πρωτογενές πλεόνασμα» που διατίθεται για την πληρωμή του χρέους (έστω κι αν δεν φτάνει), που συνεχώς αυξάνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ κ.ο.κ.
Εάν αυτός ο «μηχανισμός» δεν τροποποιηθεί ριζικά, με ρεαλιστικές παραδοχές, ο κίνδυνος μιας παρατεταμένης κατάστασης «φθοράς - αφθαρσίας» είναι μεγάλος. Το θέμα κατά κυριολεξία δεν είναι τόσο το «κούρεμα» του χρέους, όσο η δυνατότητα εξυπηρέτησής του, χωρίς αυτή να γίνεται «εμπόδιο» στην ανάπτυξη λόγω έλλειψης πόρων.
Μόνο αν αυτό συμβεί θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Αυτό όμως προϋποθέτει άλλη «συνταγή» από τη σημερινή, χωρίς να εγκαταλείπουμε την «ελλειμματική εξυγίανση» της χώρας και την τολμηρή αναθεώρηση του τρόπου αποπληρωμής του χρέους.
Πηγή: ΕΘΝΟΣ